Prān

O PRANIE słów kilka

W jodze kundalini system prān jest traktowany nie tylko symbolicznie, ale bardzo praktycznie – jako subtelne „prądy energii życiowej” regulujące ciało, emocje, umysł i świadomość duchową. Ich harmonizacja i równowaga to podstawa przebudzenia kundalini i utrzymania stabilności psychofizycznej.

5 głównych prān (prāna-vāyu)

1. Prāna-vāyu

   - Lokalizacja: klatka piersiowa, płuca, serce.

   - Ruch energii: do wewnątrz i ku górze.

   - Funkcje fizjologiczne: oddychanie, absorpcja tlenu, pobieranie energii, krążenie energii w sercu i płucach.

   - Funkcje psychiczne: otwartość, motywacja, zdolność doświadczania życia.

   - W kundalini jodze: reguluje siłę oddechu i pranajamę; bez stabilnego prāna-vāyu nie można podnieść energii kundalini.

   
   

2. Apāna-vāyu

   - Lokalizacja: okolice miednicy, jelita, pęcherz, narządy płciowe.

   - Ruch energii: w dół i na zewnątrz.

   - Funkcje fizjologiczne: eliminacja (wypróżnianie, oddawanie moczu), seksualność, menstruacja, poród.

   - Funkcje psychiczne: ugruntowanie, poczucie bezpieczeństwa, zdolność puszczania napięć i emocji.

   - W kundalini jodze: Apāna łączy się z prāna-vāyu w okolicy pępka – to spotkanie otwiera kanał suṣumny i inicjuje wzrost kundalini.

   
   

3. Samāna-vāyu

   - Lokalizacja: obszar pępka (manipūra-czakra).

   - Ruch energii: do środka, integrujący.

   - Funkcje fizjologiczne: trawienie, metabolizm, równowaga biochemiczna, dystrybucja składników odżywczych.

   - Funkcje psychiczne: wewnętrzna moc, poczucie własnej wartości, zdolność do transformacji.

   - W kundalini jodze: aktywizuje się w kryjach na punkt pępka (np. Nabhi kriya), wspiera równoważenie wszystkich prān i utrzymanie ognia wewnętrznego (agni).

   
   

4. Udāna-vāyu

   - Lokalizacja: gardło, szyja, głowa.

   - Ruch energii: w górę.

   - Funkcje fizjologiczne: mowa, ekspresja, kontrola oddechu, pionizacja ciała.

   - Funkcje psychiczne: komunikacja, inspiracja, duchowe przebudzenie.

   - W kundalini jodze: aktywizowany przez śpiew mantr i bandhy (zwłaszcza jalandhara bandha). Uważany za prān, który unosi świadomość ku wyższym czakrom i towarzyszy duszy w momencie śmierci.

   
   

5. Vyāna-vāyu

   - Lokalizacja: rozproszony w całym ciele.

   - Ruch energii: krążenie, rozprzestrzenianie.

   - Funkcje fizjologiczne: krążenie krwi, układ nerwowy, koordynacja ruchowa.

   - Funkcje psychiczne: integracja ciała i umysłu, spójność osobowości.

   - W kundalini jodze: odpowiada za pełną dystrybucję energii po ciele, utrzymuje aurę i pole elektromagnetyczne jogina.

5 pobocznych prān (upa-prāna)

1. Nāga

   - Wywołuje odbijanie i wymioty.

   - W kundalini jodze uważany za mechanizm ochronny, wyrzucający nadmiar energii lub toksyn.

   
   

2. Kūrma

   - Kontroluje ruch powiek i oczu.

   - Stabilizuje spojrzenie podczas medytacji (drishti), umożliwia długą koncentrację.

   
   

3. Kṛkara

   - Odpowiada za kichanie, kaszel, ziewanie.

   - Pomaga usuwać blokady z gardła i klatki piersiowej.

   
   

4. Devadatta

   - Wywołuje ziewanie i relaksację.

   - Łączony z procesami regeneracji i przechodzenia w stan medytacyjny.

   
   

5. Dhananjaya

   - Pozostaje w ciele nawet po śmierci, reguluje proces rozkładu.

   - W jodze symbolizuje resztkową energię, która utrzymuje ciało aż do pełnego opuszczenia przez świadomość.

Ujęcie w jodze kundalini

• Wszystkie prāny muszą być zrównoważone, by energia kundalini mogła bezpiecznie wznieść się przez suṣumnę.

• Kluczowe jest spotkanie prāna-vāyu i apāna-vāyu w obszarze navel point (pępka) – to zapala „silnik kundalini”.

• Praktyki takie jak pranajama, bandhy, mudry, mantry i kryje są zaprojektowane, aby regulować i integrować prāny.

• Np. Kundalini Bhakti Breath, Sat Kriya, Breath of Fire – silnie balansują prān i apān.

• Mantry i chanting podnoszą udān, a relaks i medytacja stabilizują vyān.

---------------------------

Marta Wilk-Sokołowska

Nauczycielka Jogi Kundalini